1- Güncel konuların işlendiği bu metinler, gazete çevresinde gelişmiştir.

2- Yazıldıkları dönemin sosyal, kültürel, ekonomik, si­yasi özelliklerini belli ölçülerde yansıtırlar.

3- Yazarlarının izlenimleri, kişisel değerlendirmeleri bu metinlerin iskeletini oluşturur.

4- Klasik Türk edebiyatında örneklerine rastlanmaz.

5- Öğretici metin türleri arasında yer alırlar.

Yukarıda yapılan açıklamaların hangilerinin, maka­le, sohbet ve fıkra türünde yazılmış metinlerde ortak bir özellik olduğu söylenemez?

Aşağıdakilerin hangisi yazınsal metin özelliği gös­termektedir?

1- Orhan Veli'nin küçük yaştan beri tiyatroya da merakı vardı. Beykoz'daki evlerinin bahçesinde arkadaşlarıyla beraber sahne kuran Orhan Veli, kendi yazdığı piyesleri temsil etmekteydi. / otobiyografi

2- Benim iyi olduğumdan ve selamlarımdan tüm dost­ları haberdar edin. Telaş edip sıkılmasınlar. Pek yakında aralarına döneceğim. Siz de kendinize iyi bakın. / mektup

3- Yapıbozucu okuma, metnin içindeki çelişkileri ortaya çıkaran bir okumadır. Metnin içindeki çelişkili düşünce ve ifadeleri sergilemek ve metnin sabit görünen yapısını bozarak farklı yorumları olduğunu göstermek amacındadır. / sohbet

4- Beklemeyi bilmek ama sorumluluklarını, üzerine düşenleri yaparak beklemek, sabırdır. En güzel başarıların, en büyük girişimlerin ardında hep sabrın emeği vardır. / deneme

Yukarıdaki numaralanmış metinlerin hangileri, yan­larında belirtilen düzyazı türünün özelliklerini taşı­maktadır?

Eski edebiyatımızı yalnız şiirden ibaret zannetmek yanılgıdır. (1) Mesela tezkireler vardır, bugünkü biyog­rafilere çok benzer bunlar. (2) Bizim yazdığımız maka­leleri andıran ruznameler; (3) gezi yazılarından pek de farklı olmayan seyahatnameler vardır. (4) Ya anı yazıları? Elçilerin olan biteni, yaşananları anlattıkları sefaretnameler birer anı değil de nedir? (5) Sonra halk hikayeleri, bugünkülerden farklı özellikler gösterseler de birer hikayedir neticede. Diyeceğim o ki eski edebi­yatımız nesir bakımından hiç de fakir değildir.

Bu parçadaki numaralanmış ifadelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

• Hakim (ilahi) bakış açısı

• Gerçekçi anlatım

• Olayları oluş sırasına göre verme

Bu özelliklerin tümü, aşağıdaki metinlerin hangi­sinde görülmektedir?

Aklına geleni yapan, aklına geleni söyleyen, hemen ilk hislerine kendini kaptıran, daha ne hissettiğini bile an­lamadan, hayret, iğrenme ve haz hislerini ifade eden adam, nezaketsiz bir adamdır. Böyle biri, sürekli özür dilemek zorunda kalır. Çünkü kasıt olmadan başka­larını rahatsız eder, üzer. Farkında olmadan anlattığı şeylerle birini gücendirmek hoş bir şey değildir. Nazik adam, iş işten geçmeden rahatsız ettiğini fark edip der­hal yolunu değiştirir.

Bu parçada aşağıdaki düzyazı türlerinin hangisine özgü nitelikler görülmektedir?

Anlatmaya bağlı bir edebi metinde aşağıdakilerin hangisi bulunmaz?